Cửu huyền thất tổ là gì? Cách bày trí và bài cúng cơm

Trong mỗi gia đình ở Việt Nam đều có bàn thờ gia tiên (cửu huyền thất tổ) nhưng lại được ghi nhiều bằng tiếng Hoa nên không có mấy người hiểu được ý nghĩa của nó. Chính vì vậy, hãy cùng Gốm sứ Bát Tràng tìm hiểu Cửu huyền thất tổ là gì? Ý nghĩa của nó ra sao cho đúng chuẩn nhé!

Cửu huyền thất tổ là gì?

Cửu Huyền Thất Cổ có nghĩa là:

• Cửu huyền có nghĩa là Chín đời: Cao, tằng, tổ, cha, mình, con, cháu, chắt, chít.
• Thất tổ có nghĩa là Bảy đời: Cao, tằng, tổ, cao cao, tằng tằng, tổ tổ, cao tổ.

Mặc dù trong từ điển, chúng tôi không thấy có chữ “huyền” nào có nghĩa là “đời” cả, nhưng qua quá trình Việt Hoá, chữ nầy được hiểu như là “đời”, và có lẽ nên dịch là “thế hệ” thì chính xác hơn.

Chín thế hệ trên, nếu phiên âm bằng chữ Hán thì được viết như sau: Cao – Tằng – Tổ – Khảo – Kỷ – Tử – Tôn – Tằng – Huyền. Như vậy, nếu lấy thế hệ mình làm chính thì tính ngược lên bốn đời và tính xuống bốn đời thành ra chín đời.

Một vị Hoà Thượng mà người viết có duyên học hỏi đã giải thích rằng, sở dĩ gọi chữ “Huyền” ở đây vì chữ “Huyền” trong “cửu huyền” này vốn có nghĩa là “đen”, vô lượng kiếp chúng sanh luân hồi sống chết, khi thân xác này rã rời, phân ly, trả về cho tứ đại, những chất tinh tuỷ xương máu và thịt tan rã, huỷ hoại đều biến thành màu đen nên gọi là “huyền”. Bởi chín thế hệ vần xoay, sống chết như vậy nên gọi là “cửu huyền”.

Thất Tổ: Là bảy ông tổ. Tổ là Ông nội của đời mình; đi ngược lên sáu đời nữa gọi là thất tổ.

Như vậy, chữ “cửu huyền” bao quát hơn chữ “thất tổ”. Vì “thất tổ” chỉ cho các thế hệ đi trước, còn “cửu huyền” không những chỉ cho bốn thế hệ trước mà còn nhắc đến bốn thế hệ sau nữa. Chính vì vậy, nơi thờ phụng những vị quá vãng còn được gọi là “Nhà Thờ Cửu Huyền” (viết bằng tiếng Việt), thỉnh thoảng dùng bốn chữ “Cửu Huyền Thất Tổ” (viết bằng chữ Hán).

“Cửu huyền Thất tổ” tiếng Hoa 九玄七祖

Hướng dẫn cách lập bàn thờ cửu huyền thất tổ chi tiết

Khi lập bàn thờ cửu huyền thất tổ cũng chính là lập bàn thờ gia tiên. Vì thế, gia chủ cần phải tiến hành theo các bước cụ thể và bảo đảm sự cẩn thận trong từng công đoạn.Trước tiên, gia chủ cần phải chuẩn bị đầy đủ những thứ quan trọng và cần thiết trên bàn thờ như: Vật phẩm thờ cúng, mâm cúng cửu huyền thất tổ.

 

Tuy nhiên trước khi đặt những vật này lên bàn thờ cửu huyền thất tổ thì gia chủ nên tẩy uế để tránh phạm những điều tâm linh, thờ cúng.

Cụ thể các bước như sau:

• Gia chủ sẽ thực hiện tẩy uế đồ thờ cúng bằng cách sử dụng rượu trắng pha với gừng để lau đồ thờ và để chúng khô tự nhiên.
• Khi bốc bát hương, gia chủ sẽ phải tiến hành theo trình tự các bước được quy định để đảm bảo sự linh thiêng trong thờ cúng.
• Sau khi thực hiện bốc bát hương xong, gia chủ sẽ thực hiện bước tiếp theo đó là cúng lễ, đọc văn khấn và thắp nhang để an vị bàn thờ.
• Đợi hết tuần nhang, gia chủ sẽ hạ tất cả đồ cúng lễ xuống, chia cho từng người trong gia đình và đặc biệt không được chia cho người ngoài để tránh lộc bị thất thoát.

Cách bày trí cửu huyền thất tổ

2———1———3

4———5

6———8———7

1- Đèn vọng.

2- Dĩa trái cây.

3- Bình bông.

4- Chung nước trà.

5- Ly rượu.

6 & 7- Cặp đèn nghi.

8- Lư hương (cắm 3 cây hương).

Thờ cúng Cửu Huyền có ý nghĩa: mình là cháu 9 đời, thờ các bậc Tổ Tiên 9 đời trước mình.

Thờ Cửu Huyền Thất Tổ là để tỏ lòng kính trọng Tổ Tiên mà trong buổi sanh tiền đã dày công giáo hóa, chỉ dẫn công việc làm ăn, dạy bảo cử chỉ hành động sao cho tốt đẹp, hợp đạo đức, để phát huy sự nghiệp làm rạng rỡ Tổ Tiên.

Cúng cửu huyền mấy chén cơm?

Người miền bắc hay bới cơm vào những bát nhỏ. Cúng giỗ người mất, cúng gia tiên thường dùng 5 chén cơm sắp chung vào mâm cỗ. Khi bới cơm cúng chỉ xới 1 lần, không bới thêm vào bát 2 lần cơm. Đối với người miền Trung và miền Nam thì xới vào tô hoặc vào đĩa. Cơm được bới đầy dĩa vuông vắn. Cúng giỗ cho ông bà, gia tiên thường có 2 mâm cỗ. Một mâm cúng gia tiên, người mất, còn một mâm thì thần linh, thổ địa.

Bài cúng hay văn khấn cúng cơm cho cửu huyền thất tổ

Thành kính lạy Cửu Huyền Thất Tổ,

Ngỏ đáp ơn báo bổ sanh thành,

Con quy y Phật tu hành,

Cửu Huyền Thất Tổ lòng thành chứng tri.

Noi theo hạnh từ bi của Phật,

Bỏ dứt đi những tật xấu xa,

Trau giồi đức hạnh thuận hòa,

Ðạo thành cứu độ Mẹ, Cha, Cửu Huyền.

Nay phẩm vật hiện tiền dâng cúng,

Hương, đăng, hoa chúc tụng cầu xin,

Cửu Huyền Thất Tổ hương linh,

Chứng lòng hiếu thảo ân sinh thuở đầu.

Công dạy dỗ cao sâu thăm thẳm,

Công dưỡng nuôi khó gẫm gì hơn,

Ăn cay, uống đắng không sờn,

Vì con đau khổ không hờn phiền chi.

Cha mẹ rất từ bi hà hải,

Nội ngoại đồng bác ái tình thương,

Cửu Huyền Thất Tổ đồng nương,

Từ đời vô thỉ khôn lường kiếp sinh.

Ân dưỡng dục minh minh như hải,

Ân sanh thành tợ Thái Sơn cao,

Con nay muốn đáp công lao,

Ðền ơn trả nghĩa thế nào cho xong.

Lời Phật dạy mênh mông biển khổ,

Cõi Ta bà không chỗ dựa nương,

Chúng sanh vì bởi tình thương,

Tình ân, tình ái mà vương nghiệp sầu.

Sanh tử mãi biết đâu mà kể,

Cứ trầm luân trong bể ái hà,

Cũng vì bản ngã chấp ta,

Tham lam, sân giận, cùng là si mê.

Những tội lỗi không hề dứt bỏ,

Ðường tử sanh nên khó bước qua,

Làm con muốn cứu mẹ cha,

Cửu Huyền Thất Tổ, ông bà đền ân.

Ðem phẩm vật cúng dâng Tam Bảo,

Nhờ chư Tăng tâm đạo cầu nguyền,

Cầu cho Thất Tổ Cửu Huyền,

Siêu sinh Tịnh độ phước duyên đủ đầy.

Ai muốn đáp công thầy dạy dỗ,

Hay đền ơn Thất Tổ Cửu Huyền,

Chúng sanh tất cả các miền,

Thì nên phát đại lời nguyền độ tha.

Trước xuất thế lìa xa cõi tục,

Sau diệt tiêu lòng dục, tánh phàm,

Chẳng còn ưa chuộng, muốn ham,

Thân tâm thanh tịnh, Già lam dựa kề.

Tu chứng đắc Bồ đề Phật quả,

Ðộ chúng sanh tất cả siêu thăng,

Vượt lên cửu phẩm thượng tầng,

Là phương trả nghĩa đáp bằng công lao.

Ai hiếu tử mau mau ghi nhớ,

Muốn đáp đền mối nợ từ xưa,

Cần nên tu niệm sớm trưa,

Công dầy quả mãn phước thừa báo ân.

Văn hóa Việt Nam dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, những đạo lý: “Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây” luôn khắc sâu trong tâm trí của người Việt Nam.

Trên đây là những thông tin giúp bạn đọc biết được Cửu huyền thất tổ là gì? Ý nghĩa ra sao? Hi vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ và có thêm nhiều kiến thức về tâm linh hay văn hóa của người Việt. Bày trí bàn thờ Cửu huyền thất tổ đang nhận được sự quan tâm của rất nhiều gia chủ. Vì nó thể hiện thành kính của con cháu với tổ tiên, ông bà, cha mẹ…và vị trí của gia chủ trong gia dòng tộc, xã hội. Bát Tràng Family đang sản xuất rất nhiều đồ gốm hội tụ đầy đủ 3 yếu tố: Văn hóa – Tâm linh – Phong thủy, xem chi tiết tại: Bộ đồ thờ Bát Tràng.